Bibles in ancient languages
Old translations
Modern translations

Septante 3 Maccabées 1

Pentateuch
Historical books
Poetical Writings
Prophetic Books
Chapter
Verses
1
‘Ο δὲ Φιλοπάτωρ παρὰ τῶν ἀνακομισθέντων μαθὼν τὴν γενομένην τῶν ὑπ’ αὐτοῦ κρατουμένων τόπων ἀϕαίρεσιν ὑπὸ ’Αντιόχου παραγγείλας ταῖς πάσαις δυνάμεσιν πεζικαῖς τε καὶ ἱππικαῖς καὶ τὴν ἀδελϕὴν ’Αρσινόην συμπαραλαβὼν ἐξώρμησεν μέχρι τῶν κατὰ ‘Ραϕίαν τόπων, ὅπου παρεμβεβλήκεισαν οἱ περὶ ’Αντίοχον.

‘O dè Philopátōr parà tō̂n anakomisthéntōn mathṑn tḕn genoménēn tō̂n hyp’ autoû kratouménōn tópōn aphaíresin hypò ’Antióchou parangeílas taîs pásais dynámesin pezikaîs te kaì hippikaîs kaì tḕn adelphḕn ’Arsinóēn symparalabṑn exṓrmēsen méchri tō̂n katà ‘Raphían tópōn, hópou parembeblḗkeisan hoi perì ’Antíochon.

2
θεόδοτος δέ τις ἐκπληρῶσαι τὴν ἐπιβουλὴν διανοηθεὶς παραλαβὼν τῶν προϋποτεταγμένων αὐτῷ ὅπλων Πτολεμαϊκῶν τὰ κράτιστα διεκομίσθη νύκτωρ ἐπὶ τὴν τοῦ Πτολεμαίου σκηνὴν ὡς μόνος κτεῖναι αὐτὸν καὶ ἐν τούτῳ διαλῦσαι τὸν πόλεμον.

theódotos dé tis ekplērō̂sai tḕn epiboulḕn dianoētheìs paralabṑn tō̂n proüpotetagménōn autō̂i hóplōn Ptolemaïkō̂n tà krátista diekomísthē nýktōr epì tḕn toû Ptolemaíou skēnḕn hōs mónos kteînai autòn kaì en toútōi dialŷsai tòn pólemon.

3
τοῦτον δὲ διαγαγὼν Δοσίθεος ὁ Δριμύλου λεγόμενος, τὸ γένος Ιουδαῖος, ὕστερον δὲ μεταβαλὼν τὰ νόμιμα καὶ τῶν πατρίων δογμάτων ἀπηλλοτριωμένος, ἄσημόν τινα κατέκλινεν ἐν τῇ σκηνῇ, ὃν συνέβη κομίσασθαι τὴν ἐκείνου κόλασιν.

toûton dè diagagṑn Dosítheos ho Drimýlou legómenos, tò génos Ioudaîos, hýsteron dè metabalṑn tà nómima kaì tō̂n patríōn dogmátōn apēllotriōménos, ásēmón tina katéklinen en tē̂i skēnē̂i, hòn synébē komísasthai tḕn ekeínou kólasin.

4
γενομένης δὲ καρτερᾶς μάχης καὶ τῶν πραγμάτων μᾶλλον ἐρρωμένων τῷ ’Αντιόχῳ ἱκανῶς ἡ ’Αρσινόη ἐπιπορευσαμένη τὰς δυνάμεις παρεκάλει μετὰ οἴκτου καὶ δακρύων τοὺς πλοκάμους λελυμένη βοηθεῖν ἑαυτοῖς τε καὶ τοῖς τέκνοις καὶ γυναιξὶν θαρραλέως ἐπαγγελλομένη δώσειν νικήσασιν ἑκάστῳ δύο μνᾶς χρυσίου.

genoménēs dè karterâs máchēs kaì tō̂n pragmátōn mâllon errōménōn tō̂i ’Antióchōi hikanō̂s hē ’Arsinóē epiporeusaménē tàs dynámeis parekálei metà oíktou kaì dakrýōn toùs plokámous lelyménē boētheîn heautoîs te kaì toîs téknois kaì gynaixìn tharraléōs epangelloménē dṓsein nikḗsasin hekástōi dýo mnâs chrysíou.

5
καὶ οὕτως συνέβη τοὺς ἀντιπάλους ἐν χειρονομίαις διαϕθαρῆναι, πολλοὺς δὲ καὶ δοριαλώτους συλλημϕθῆναι.

kaì hoútōs synébē toùs antipálous en cheironomíais diaphtharē̂nai, polloùs dè kaì dorialṓtous syllēmphthē̂nai.

6
κατακρατήσας δὲ τῆς ἐπιβουλῆς ἔκρινεν τὰς πλησίον πόλεις ἐπελθὼν παρακαλέσαι.

katakratḗsas dè tē̂s epiboulē̂s ékrinen tàs plēsíon póleis epelthṑn parakalésai.

7
ποιήσας δὲ τοῦτο καὶ τοῖς τεμένεσι δωρεὰς ἀπονείμας εὐθαρσεῖς τοὺς ὑποτεταγμένους κατέστησεν.

poiḗsas dè toûto kaì toîs teménesi dōreàs aponeímas eutharseîs toùs hypotetagménous katéstēsen.

8
Τῶν δὲ Ιουδαίων διαπεμψαμένων πρὸς αὐτὸν ἀπὸ τῆς γερουσίας καὶ τῶν πρεσβυτέρων τοὺς ἀσπασομένους αὐτὸν καὶ ξένια κομιοῦντας καὶ ἐπὶ τοῖς συμβεβηκόσιν χαρισομένους συνέβη μᾶλλον αὐτὸν προθυμηθῆναι ὡς τάχιστα πρὸς αὐτοὺς παραγενέσθαι.

Tō̂n dè Ioudaíōn diapempsaménōn pròs autòn apò tē̂s gerousías kaì tō̂n presbytérōn toùs aspasoménous autòn kaì xénia komioûntas kaì epì toîs symbebēkósin charisoménous synébē mâllon autòn prothymēthē̂nai hōs táchista pròs autoùs paragenésthai.

9
διακομισθεὶς δὲ εἰς Ιεροσόλυμα καὶ θύσας τῷ μεγίστῳ θεῷ καὶ χάριτας ἀποδοὺς καὶ τῶν ἑξῆς τι τῷ τόπῳ ποιήσας καὶ δὴ παραγενόμενος εἰς τὸν τόπον καὶ τῇ σπουδαιότητι καὶ εὐπρεπείᾳ καταπλαγείς,

diakomistheìs dè eis Ierosólyma kaì thýsas tō̂i megístōi theō̂i kaì cháritas apodoùs kaì tō̂n hexē̂s ti tō̂i tópōi poiḗsas kaì dḕ paragenómenos eis tòn tópon kaì tē̂i spoudaiótēti kaì euprepeíāi kataplageís,

10
θαυμάσας δὲ καὶ τὴν τοῦ ἱεροῦ εὐταξίαν ἐνεθυμήθη βουλεύσασθαι εἰς τὸν ναὸν εἰσελθεῖν.

thaumásas dè kaì tḕn toû hieroû eutaxían enethymḗthē bouleúsasthai eis tòn naòn eiseltheîn.

11
τῶν δὲ εἰπόντων μὴ καθήκειν γίνεσθαι τοῦτο διὰ τὸ μηδὲ τοῖς ἐκ τοῦ ἔθνους ἐξεῖναι εἰσιέναι μηδὲ πᾶσιν τοῖς ἱερεῦσιν, ἀλλ’ ἢ μόνῳ τῷ προηγουμένῳ πάντων ἀρχιερεῖ, καὶ τούτῳ κατ’ ἐνιαυτὸν ἅπαξ, ὁ δὲ οὐδαμῶς ἐπείθετο.

tō̂n dè eipóntōn mḕ kathḗkein gínesthai toûto dià tò mēdè toîs ek toû éthnous exeînai eisiénai mēdè pâsin toîs hiereûsin, all’ ḕ mónōi tō̂i proēgouménōi pántōn archiereî, kaì toútōi kat’ eniautòn hápax, ho dè oudamō̂s epeítheto.

12
τοῦ τε νόμου παραναγνωσθέντος οὐδ’ ὧς ἀπέλιπεν προϕερόμενος ἑαυτὸν δεῖν εἰσελθεῖν λέγων Καὶ εἰ ἐκεῖνοι ἐστέρηνται ταύτης τῆς τιμῆς, ἐμὲ δὲ οὐ δεῖ.

toû te nómou paranagnōsthéntos oud’ hō̂s apélipen propherómenos heautòn deîn eiseltheîn légōn Kaì ei ekeînoi estérēntai taútēs tē̂s timē̂s, emè dè ou deî.

13
καὶ ἐπυνθάνετο διὰ τίνα αἰτίαν εἰσερχόμενον αὐτὸν εἰς πᾶν τέμενος οὐθεὶς ἐκώλυσεν τῶν παρόντων.

kaì epyntháneto dià tína aitían eiserchómenon autòn eis pân témenos outheìs ekṓlysen tō̂n paróntōn.

14
καί τις ἀπρονοήτως ἔϕη κακῶς αὐτὸ τοῦτο τερατεύεσθαι.

kaí tis apronoḗtōs éphē kakō̂s autò toûto terateúesthai.

15
γενομένου δέ, ϕησιν, τούτου διά τινα αἰτίαν, οὐχὶ πάντως εἰσελεύσεσθαι καὶ θελόντων αὐτῶν καὶ μή;

genoménou dé, phēsin, toútou diá tina aitían, ouchì pántōs eiseleúsesthai kaì thelóntōn autō̂n kaì mḗ?

16
τῶν δὲ ἱερέων ἐν πάσαις ταῖς ἐσθήσεσιν προσπεσόντων καὶ δεομένων τοῦ μεγίστου θεοῦ βοηθεῖν τοῖς ἐνεστῶσιν καὶ τὴν ὁρμὴν τοῦ κακῶς ἐπιβαλλομένου μεταθεῖναι κραυγῆς τε μετὰ δακρύων τὸ ἱερὸν ἐμπλησάντων

tō̂n dè hieréōn en pásais taîs esthḗsesin prospesóntōn kaì deoménōn toû megístou theoû boētheîn toîs enestō̂sin kaì tḕn hormḕn toû kakō̂s epiballoménou metatheînai kraugē̂s te metà dakrýōn tò hieròn emplēsántōn

17
οἱ κατὰ τὴν πόλιν ἀπολειπόμενοι ταραχθέντες ἐξεπήδησαν ἄδηλον τιθέμενοι τὸ γινόμενον.

hoi katà tḕn pólin apoleipómenoi tarachthéntes exepḗdēsan ádēlon tithémenoi tò ginómenon.

18
αἵ τε κατάκλειστοι παρθένοι ἐν θαλάμοις σὺν ταῖς τεκούσαις ἐξώρμησαν καὶ ἀπέδωκαν κόνει τὰς κόμας πασάμεναι γόου τε καὶ στεναγμῶν ἐνεπίμπλων τὰς πλατείας.

haí te katákleistoi parthénoi en thalámois sỳn taîs tekoúsais exṓrmēsan kaì apédōkan kónei tàs kómas pasámenai góou te kaì stenagmō̂n enepímplōn tàs plateías.

19
αἱ δὲ καὶ προσαρτίως ἐσταλμέναι τοὺς πρὸς ἀπάντησιν διατεταγμένους παστοὺς καὶ τὴν ἁρμόζουσαν αἰδὼ παραλείπουσαι δρόμον ἄτακτον ἐν τῇ πόλει συνίσταντο.

hai dè kaì prosartíōs estalménai toùs pròs apántēsin diatetagménous pastoùs kaì tḕn harmózousan aidṑ paraleípousai drómon átakton en tē̂i pólei synístanto.

20
τὰ δὲ νεογνὰ τῶν τέκνων αἱ πρὸς τούτοις μητέρες καὶ τιθηνοὶ παραλείπουσαι ἄλλως καὶ ἄλλως, αἱ μὲν κατ’ οἴκους, αἱ δὲ κατὰ τὰς ἀγυιάς, ἀνεπιστρέπτως εἰς τὸ πανυπέρτατον ἱερὸν ἠθροίζοντο.

tà dè neognà tō̂n téknōn hai pròs toútois mētéres kaì tithēnoì paraleípousai állōs kaì állōs, hai mèn kat’ oíkous, hai dè katà tàs agyiás, anepistréptōs eis tò panypértaton hieròn ēthroízonto.

21
ποικίλη δὲ ἦν τῶν εἰς τοῦτο συλλεγέντων ἡ δέησις ἐπὶ τοῖς ἀνοσίως ὑπ’ ἐκείνου κατεγχειρουμένοις.

poikílē dè ē̂n tō̂n eis toûto syllegéntōn hē déēsis epì toîs anosíōs hyp’ ekeínou katencheirouménois.

22
σύν τε τούτοις οἱ περὶ τῶν πολιτῶν θρασυνθέντες οὐκ ἠνείχοντο τέλεον αὐτοῦ ἐπικειμένου καὶ τὸ τῆς προθέσεως ἐκπληροῦν διανοουμένου,

sýn te toútois hoi perì tō̂n politō̂n thrasynthéntes ouk ēneíchonto téleon autoû epikeiménou kaì tò tē̂s prothéseōs ekplēroûn dianoouménou,

23
ϕωνήσαντες δὲ τὴν ὁρμὴν ἐπὶ τὰ ὅπλα ποιήσασθαι καὶ θαρραλέως ὑπὲρ τοῦ πατρῴου νόμου τελευτᾶν ἱκανὴν ἐποίησαν ἐν τῷ τόπῳ τραχύτητα, μόλις δὲ ὑπό τε τῶν γεραιῶν καὶ τῶν πρεσβυτέρων ἀποτραπέντες ἐπὶ τὴν αὐτὴν τῆς δεήσεως παρῆσαν στάσιν.

phōnḗsantes dè tḕn hormḕn epì tà hópla poiḗsasthai kaì tharraléōs hypèr toû patrṓiou nómou teleutân hikanḕn epoíēsan en tō̂i tópōi trachýtēta, mólis dè hypó te tō̂n geraiō̂n kaì tō̂n presbytérōn apotrapéntes epì tḕn autḕn tē̂s deḗseōs parē̂san stásin.

24
καὶ τὸ μὲν πλῆθος ὡς ἔμπροσθεν ἐν τούτοις ἀνεστρέϕετο δεόμενον.

kaì tò mèn plē̂thos hōs émprosthen en toútois anestrépheto deómenon.

25
οἱ δὲ περὶ τὸν βασιλέα πρεσβύτεροι πολλαχῶς ἐπειρῶντο τὸν ἀγέρωχον αὐτοῦ νοῦν ἐξιστάνειν τῆς ἐντεθυμημένης ἐπιβουλῆς.

hoi dè perì tòn basiléa presbýteroi pollachō̂s epeirō̂nto tòn agérōchon autoû noûn existánein tē̂s entethymēménēs epiboulē̂s.

26
θρασυνθεὶς δὲ καὶ πάντα παραπέμψας ἤδη καὶ πρόσβασιν ἐποιεῖτο τέλος ἐπιθήσειν δοκῶν τῷ προειρημένῳ.

thrasyntheìs dè kaì pánta parapémpsas ḗdē kaì prósbasin epoieîto télos epithḗsein dokō̂n tō̂i proeirēménōi.

27
ταῦτα οὖν καὶ οἱ περὶ αὐτὸν ὄντες θεωροῦντες ἐτράπησαν εἰς τὸ σὺν τοῖς ἡμετέροις ἐπικαλεῖσθαι τὸν πᾶν κράτος ἔχοντα τοῖς παροῦσιν ἐπαμῦναι μὴ παριδόντα τὴν ἄνομον καὶ ὑπερήϕανον πρᾶξιν.

taûta oûn kaì hoi perì autòn óntes theōroûntes etrápēsan eis tò sỳn toîs hēmetérois epikaleîsthai tòn pân krátos échonta toîs paroûsin epamŷnai mḕ paridónta tḕn ánomon kaì hyperḗphanon prâxin.

28
ἐκ δὲ τῆς πυκνοτάτης τε καὶ ἐμπόνου τῶν ὄχλων συναγομένης κραυγῆς ἀνείκαστός τις ἦν βοή·

ek dè tē̂s pyknotátēs te kaì empónou tō̂n óchlōn synagoménēs kraugē̂s aneíkastós tis ē̂n boḗ:

29
δοκεῖν γὰρ ἦν μὴ μόνον τοὺς ἀνθρώπους, ἀλλὰ καὶ τὰ τείχη καὶ τὸ πᾶν ἔδαϕος ἠχεῖν ἅτε δὴ τῶν πάντων τότε θάνατον ἀλλασσομένων ἀντὶ τῆς τοῦ τόπου βεβηλώσεως.

dokeîn gàr ē̂n mḕ mónon toùs anthrṓpous, allà kaì tà teíchē kaì tò pân édaphos ēcheîn háte dḕ tō̂n pántōn tóte thánaton allassoménōn antì tē̂s toû tópou bebēlṓseōs.